Μικρος Διάλογος

ΧΡΗΣΤΟΣ N.ΘΕΟΦΙΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΝΙΔΑΣ

Μικρος Διάλογος
ΧΡΗΣΤΟΣ N.ΘΕΟΦΙΛΗΣ ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

Το έργο του ΚΩΣΤΑ ΑΝΑΝΙΔΑ στον διάλογο του σήμερα και απέναντι σ’ αυτούς που προσπαθούν να κερδίσουν μέσα από προκλήσεις την προσοχή ενός κοινού που το πνεύμα του δεν αντιδρά.
ΧΡΗΣΤΟΣ N.ΘΕΟΦΙΛΗΣ


////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

1964 Γεννήθηκε στην Αθήνα

ΣΠΟΥΔΕΣ
1981-1983 Σχέδιο και ζωγραφική στο προπαρασκευαστικό εργαστήριο του Βρασίδα Βλαχόπουλου.
1983-88 Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας , Β’ εργαστήριο Γλυπτικής με δάσκαλο τον Δημήτρη Καλαμάρα.

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ
1983 Υποτροφία Ι.Κ.Υ. (3ος με σειρά επιτυχίας στις εισαγωγικές εξετάσεις).
1992-95 Υποτροφία Ι.Κ.Υ. εσωτερικού στην Γλυπτική.

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
1994 Αίθουσα Τέχνης «Μαρία Παπαδοπούλου», Αθήνα.
2001 Αίθουσα Τέχνης «Έκφραση» , Γλυφάδα.
2005 Αίθουσα Τέχνης «Έκφραση – Γιάννα Γραμματοπούλου», Αθήνα.

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
1988 Απόφοιτοι Α.Σ.Κ.Τ. – Ωδείο Αθηνών.
2001 Μήνας Εικαστικών Τεχνών, Δήμος Αθηναίων - ΕΕΤΕ,Τεχνόπολις.
2006 «Μικρογλυπτική» Σύλλογος Γλυπτών Ελλάδος , Πάρκο Ελευθερίας, Αθήνα.
2007 «…Σαρκωθέντων δε των Αγγέλων…» Σύλλογος Γλυπτών Ελλάδος, Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας.

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ
2005 Β’ βραβείο στον πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό για το μνημείο του Τύμβου στην Σαλαμίνα.
2005 Α’ και Γ’ βραβείο στον πανελλήνιο διαγωνισμό για το μνημείο ηρώων του Δήμου Σπάρτης.
2006 Γ’ βραβείο στον πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό για το μνημείο ηρώων του Δήμου Αγρινίου.
2006 Γ’ βραβείο στον πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό για το μνημείο μικρασιατικού Ελληνισμού του Δήμου Ανατολής (Ιωάννινα).

ΕΡΓΑ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ
2002 Προτομή Νίκου Βερνίκου-Ευγενίδη , Αρτεμώνας.
2002 Προτομή Ιωάννου Μέρλα , Αγ. Ανάργυροι , Αττική.
2004 Ανάγλυφο επιτοίχιο πορτραίτο Χαρίλαου Τρικούπη , σταθμός διοδίων
γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου.
2007 Μνημείο Ηρώων Δήμου Σπάρτης.
2008 Διεθνές Μνημείο για την γυναίκα του ναυτικού , Γαλαξείδι.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
1996-2009 Διδάσκει σχέδιο και διακοσμητικές εφαρμογές στον Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό και Τεχνολογικό Όμιλο (ΑΚΤΟ, Art & Design).

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ – ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ – ΚΡΙΤΙΚΕΣ
1994 Νέλλη Μισσιρλή, κείμενο καταλόγου έκθεσης.
1997 Έλενα Χαμαλίδη, «Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών» Τόμος Α’ , σελ. 51,εκδ. «Μέλισσα».
2001/02 Βιβή Βασιλοπούλου, περιοδικό «Jazz&Jazz».
2001/01/17 Βασιλική Τζεβελέκου, εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος».
2001/02 Ελένη Καψάμπελη, περιοδικό «Μετρό».
2005 Δημήτρης Παυλόπουλος, κείμενο καταλόγου έκθεσης.
2006 Κώστας Τσιρόπουλος, περιοδικό «Ευθύνη».
2006 περιοδικό «Χαλκός».
2008 περιοδικό «Τεχνοπαίγνιον».


ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ Το πλαστικό σας έργο σ’ αυτόν μας τον διάλογο δεν θα το ανιχνεύσω μέσα από την αντίστροφη πορεία της Τέχνης και εννοώ των Ευρωπαίων του 18ου και 19ου αιώνα [ Ροντεν, Μπουρντελ, Μαγιολ, Ντεσπιω ] με σταση αναμέσα στην κλασσική Τέχνη & τον εμπρεσιονισμό, γοητευμένοι από τάσεις υποκειμενικές με στιλιστικό έργο και σκοπούς -επιθυμίες αναστύλωσης των Μεσαιωνικών καθεδρικών ναών ούτε θα οδηγηθω πίσω στο ελληνικο παρελθόν της κλασσικης περιοδου του 5ου πΧ αιώνα.


ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ Πράγματι δεν με ενδιαφέρει η φλυαρία και το πομπώδες ύφος του 18ου αιώνα. Βλέπω το έργο (είτε αυτό ονομάζεται έντεχνη είτε λαϊκή δημιουργία) ως μία ολοκληρωμένη οντότητα ώστε αν προσθέσεις κάτι να φαίνεται περιττό, αν αφαιρέσεις να φαίνεται ημιτελές με την έννοια του ανικανοποίητου.
Θέλω όμως να προσθέσω ότι οι αισθητικές μου απόψεις και κατ’ επέκταση το «κτίσιμο» του έργου μου έχουν διαμορφωθεί με επιλογές απ’ όλες σχεδόν τις περιόδους της δυτικής Τέχνης. Θαυμάζω π.χ. τους ζωγράφους των μελανόμορφων και ερυθρόμορφων αγγείων της αρχαιότητας, τον Πιέρο ντε λα Φραντζέσκα και τον Ντονατέλλο , τον Ντελακρουά και τον Ροντέν, τους δικούς μας Σώχο, Χαλεπά, Δημητριάδη, Μόραλη, Τσαρούχη, Παπαλουκά και Καλαμάρα. Δημιουργοί τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους πλην όμως σε μια πιο προσεκτική ανάγνωση των έργων τους ανακαλύπτουμε αξίες και στόχους που τους συνδέουν. Αναφέρω και ζωγράφους διότι ζωγραφική και γλυπτική έχουν όραμα κοινό και βασική αρχή το σχέδιο.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ Το έργο σας το τοποθετώ στον διάλογο του σήμερα και απέναντι σ’ αυτούς που ταλαντεύονται αμφίσημα ανάμεσα στον πλασμό, στην ζωγραφική και σε μεθόδους συναρμολόγησης, απέναντι στις εύκολες μεθόδους των κατασκευών μεταξύ ζωγραφισμάτων και εννοιών, απέναντι σ’ αυτούς που προσπαθούν να κερδίσουν μέσα από προκλήσεις την προσοχή ενός κοινού που το πνεύμα του δεν αντιδρά.


ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ Πρέπει να υπάρχει ένα αντίβαρο στην τρέχουσα αισθητική. Αυτός ο διάλογος αφορά δύο παράλληλους κόσμους χωρίς προοπτική σύγκλισης προς το παρόν. Ζούμε την απόλυτη σύγχυση, στοιχείο που οδηγεί εκφραστικά τις τέχνες στην υπερβολή. Αν ανατρέξουμε ιστορικά στις εικαστικές τέχνες σε περιόδους ακμής παρατηρούμε ότι υπάρχει η αίσθηση του Μέτρου στην χρήση των μέσων. Όσο πιο βαθύ και περιεκτικό το περιεχόμενο τόσο πιο απλά τα στοιχεία της μορφής του έργου.
Η αναζήτηση ευρεσιτεχνιών δεν είναι στις επιδιώξεις μου. Έχω επίσης απαλλαχθεί από την αγωνία διατύπωσης του προσωπικού στυλ εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Το θεωρώ κάπως ουτοπικό και άσκοπη σπατάλη ενέργειας να ξεκινά και να πορεύεται ο καλλιτέχνης μ’ αυτό τον σκοπό. Αυτό μπορεί να προκύψει στην εξέλιξη ως φυσική συνέχεια της προσπάθειας.
Οι ρυθμοί της ζωής στην εποχή μας δεν δίνουν στον καλλιτέχνη την δυνατότητα να εμβαθύνει σ’ αυτό που ονομάζουμε «εικαστική παιδεία». Οι σχολές και τα προπαρασκευαστικά εργαστήρια είναι απλά ένα πέρασμα. Σήμερα προτεραιότητα έχει το «φαίνεσθαι» και ο εμπλουτισμός του βιογραφικού για μια θέση στο σύγχρονο «marketing» της Τέχνης. Κάτω από αυτή την πίεση απαξιώνονται με απίστευτη ευκολία ως ξεπερασμένα έργα και ιδέες ακόμα και αυτά που έγιναν πριν τρία και πέντε χρόνια!
Αν όμως οι πολλοί εκθέτουν ζωγραφίσματα και έννοιες μεταμορφώνοντας την εικόνα τους διαρκώς ως χαμαιλέοντες γιατί να μην κάνω αντίλογο με την περισυλλογή και την κλασσική σπουδή με μοντέλο στο εργαστήριο; Γιατί να μην αντιγράψω έργο από αγαπημένο καλλιτέχνη για να μάθω, ακόμη και αν αυτό γίνεται με αργό και επίπονο τρόπο; Ευτυχώς, υπάρχει ένας κύκλος συναδέλφων με κοινή οπτική που είναι και η βασική προϋπόθεση για ανταλλαγή εμπειριών και προώθηση των αναζητήσεων.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ Η «μοντέρνα» γλυπτική των Μούρ, Μπρανκούζι, Τζιακομέτι, Γκάμπο, Αρσιπενκο,Τάτλιν και άλλων ήρθε σε ρήξη με την διαθήκη του Ροντέν και τους μεγάλους του δασκάλους Μ.Αγγελο και Φειδια . Σήμερα το νέο αίτημα της γλυπτικής ποιο είναι;


ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ Ο Ροντέν ήταν ο δάσκαλος που ανανέωσε την παγιωμένη ακαδημαϊκή αντίληψη της εποχής του. Μας έμαθε να βλέπουμε το έργο του Φειδία, του Μικελάντζελο και όχι μόνο. Ως γνήσιος εκφραστής του ρομαντισμού τόλμησε να προβάλει εικόνες αδιανόητες για την επικρατούσα ηθική .Όλοι σχεδόν οι ιστορικοί τέχνης συγκλίνουν στην άποψη ότι επηρέασε σημαντικά την γλυπτική του 20ου αιώνα. Για τον Μούρ και τον Μπρανκούζι ξέρουμε ότι ήρθαν σε ρήξη με την διαθήκη του Ροντέν γνωρίζοντάς την. Και το τονίζω αυτό διότι οι μεγάλοι καινοτόμοι του 20ου αιώνα ήρθαν σε ρήξη με την παράδοση αφού πρώτα την σπούδασαν. Δηλαδή αν παρατηρήσουμε τις οργανικές φόρμες του Μούρ θα νιώσουμε την προτροπή του Ροντέν να πλάθουμε τους όγκους από μέσα προς τα έξω. Και ο Μπρανκούζι αρθρώνει το προσωπικό του στυλ εμπνεόμενος σε μεγάλο ποσοστό από την Κυκλαδική και Αφρικάνικη τέχνη αφού πρώτα έχει μελετήσει εκ του φυσικού.
Να το διατυπώσω και αντίστροφα: οι σημαντικοί δημιουργοί του «μοντερνισμού» βοήθησαν με το έργο τους να καταλάβουμε και να εκτιμήσουμε τους «κλασσικούς».
Η διαφορά με τους συγχρόνους εικαστικούς είναι ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν μηδενίζοντας το παρελθόν.
Δεν ξέρω αν έχω την ικανότητα και την γνώση να προσδιορίσω το νέο αίτημα.
Ενδεχομένως, (μιλώ από διαίσθηση) η ανάκτηση των θεμελιωδών και κατά την άποψή μου σταθερών αξιών να είναι μέρος του αιτήματος. Έτσι αποκτούν ποιότητα και οι δημιουργίες με τα νέα μέσα έκφρασης (ψηφιακά). Δεν είναι καθόλου εύκολο διότι η γνώση αυτή έχει χαθεί. Αν όμως συνεχίζει να λειτουργεί ως αυτοσκοπός το αίτημα του «πρωτότυπου» και «αυτού που δεν έχει ξαναγίνει» τότε ζούμε σε μια πλάνη που οδηγεί σε αδιέξοδο.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ «ο άνθρωπος το μέτρο των πάντων» Στο έργο σας σημειώνω οτι αναπαρίσταται στην ιδεώδη του μορφή: ηρωική.

ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ Είναι μια λογική συνέπεια σύμφωνα με τα καλλιτεχνικά μου πρότυπα. Αλλά και ως στάση ζωής μάλλον τείνω προς την ρήση του Πρωταγόρα και αυτό δεν έρχεται σε αναίρεση της ιδέας «ο άνθρωπος κομμάτι της μητέρας Φύσης».
Από πλαστικής άποψης το ανθρώπινο σώμα είναι μια ανεξάντλητη πηγή οπτικών πληροφοριών. Νιώθω την ίδια χαρά στο πλάσιμο μιας στατικής και «άκαμπτης» φιγούρας και στη δυναμική των αντίρροπων κινήσεων και εντάσεων. Προσπαθώ να δίνω μνημειακό χαρακτήρα ακόμα και στα μικρής κλίμακας γλυπτά μου. Η γλυπτική πρέπει κατά κύριο λόγο να είναι χρηστική, να βρίσκει τη θέση της στο δημόσιο χώρο και να συνδιαλέγεται με τους αποδέκτες της. Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας του έργου μου αποσκοπεί και σ’ αυτόν τον ρόλο.
Απεικονίζω τον άνθρωπο γυμνό απαλλαγμένο από ενδυματολογικές ταυτότητες που δίνουν εθνολογικό και πολιτισμικό χαρακτήρα. Το ηρωικό στοιχείο έχει να κάνει με τα αρχέτυπα σύμβολα. Ο ήρωας όπως τον αντιλαμβάνομαι (σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία) προσπαθεί να υπερβεί τον εαυτό του έχοντας γνώση των ορίων του. Δεν παγιδεύεται σε μεταφυσικές δοξασίες, αμφισβητεί, στοχάζεται και κυρίως μάχεται.


ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ Διαπιστώνω, ότι ο λόγος των μορφών σας με μεγάλη καθαρότητα παραμένει σε μια πλαστικη συνομιλία. Δεν υπηρετεί την ακατάσχετη συστηματοποιημένη φιλολογία και πρακτικές εύκολων εντυπωσιασμών.
Το έργο σας δεν είναι «cult». δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σε «εικαστικό project». δεν παίζει σε εκθέσεις που φιλοδοξούν να γίνουν «talk of the town». να κάποιες λέξεις που τροφοδοτούν αυτούς που έχουν την «προσωπική έγνοια» προς τα ελληνικά κακώς κείμενα.
Αυτός είναι ο νέο-κριτικός στοχασμός που μιλά βρώμικα και καθορίζει βρώμικα σήμερα την Τέχνη. Διαπραγματεύεται, λέει το νέο, καυστικό, ειρωνικό, αιχμηρό, προκλητικό αλλά ουσιαστικά όλα τα δρομολογεί στην καύση του εφήμερου αγνοώντας την πυρακτωση του ποιητικού αισθήματος.

ΑΝΑΝΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ Θα έλεγα πως είναι μια στάση ανυποταγής στην εξουσία του νεωτερισμού και της αυθαιρεσίας. Συμφωνώ απολύτως με την διαπίστωση. Είμαι εξ ορισμού τοποθετημένος στην απέναντι όχθη, εμμένω στην κλασσική συνομιλία γιατί δεν μπορώ να έρθω σε αντίφαση με την παιδεία μου. Ακόμη και στις περιόδους της σκληρής αυτοκριτικής (που είμαι, τι κάνω, πώς το κάνω) αυτές οι πρακτικές δεν υπάρχουν ούτε ως υπαινιγμοί στη σκέψη μου.
Δεν μπορώ να θυσιάσω στον βωμό του «concept» το εικαστικό αλφάβητο.
Μου είναι αδύνατον να υποκαταστήσω ή να νοθεύσω την αισθητική συγκίνηση της ζωγραφιάς ή του γλυπτού με άλλα προϊόντα. Η τέχνη της γλυπτικής είναι η ποίηση του φωτός και της σκιάς. Ομιλεί σιωπηλά μέσα από την αδρανή ύλη. Αν νιώσω την ανάγκη να προκαλέσω , να ειρωνευτώ ή να βγάλω κραυγές, θα προτιμήσω να εκφραστώ άμεσα στο πεδίο του θεάτρου ή της λογοτεχνίας ή να τραγουδήσω. Αλλά και εκεί πρέπει να υπάρχει η γνώση του αντικειμένου σε βάθος αλλιώς θα είναι μια απλή διαμαρτυρία.
Προσπαθώ να διατυπώσω με καθαρότητα τις ιδέες μου και τις εντυπώσεις μου στο έργο ώστε να ελκύει τον μυημένο και απαιτητικό θεατή και να αγγίζει τον αμύητο. Ακόμα και οι πλαστικές αδυναμίες και ατέλειες να συμπεριλαμβάνονται με τρόπο ειλικρινή χωρίς επικαλύψεις.
Έννοιες όπως : Αρμονία, Μέτρο, Ρυθμός, ισορροπία όγκων ή σχημάτων υλοποιημένες με το σημείο, τη γραμμή και το επίπεδο προσδιορίζουν την ποιητική της εικόνας. Αυτές είναι και οι αναφορές που δημιουργούν τις προϋποθέσεις να ασκηθεί εμπεριστατωμένη κριτική και η δυνατότητα σύγκρισης στο εικαστικό έργο. Αλλιώς έχουμε μία αφηρημένη φιλολογική προσέγγιση.